Alimenty

Czym są alimenty? 

Obowiązek alimentacyjny należy rozumieć jako konieczność dostarczenia środków utrzymania określonym osobom i w określonych przepisami sytuacjach. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określają także grupę osób, które mogą ubiegać się o świadczenie alimentacyjne od swoich najbliższych. Do grupy tej należą: 

• dzieci biologiczne i przysposobione; 
• małżonkowie po orzeczeniu rozwodu lub separacji; 
• rodzice. 

Zobowiązanie do uiszczania świadczenia alimentacyjnego nakładane jest przez sąd. Polskie przepisy wskazują także na dwie przesłanki, które decydują o możliwości otrzymania świadczenia alimentacyjnego; są to: 

• ze strony uprawnionego – brak środków finansowych na zaspokojenie uzasadnionych potrzeb; 
• ze strony zobowiązanego – możliwości zarobkowe i majątkowe umożliwiające wypłacenie świadczenia. 

Alimenty na dzieci 

Najczęściej rozpatrywane są sprawy dotyczące świadczenia alimentacyjnego zasądzonego na rzecz małoletnich dzieci stron. W sytuacji, kiedy dzieci wychowywane są przez oboje rodziców, wszelkie koszty utrzymania i wychowania małoletnich dzieci spoczywają na rodzicach wspólnie. Natomiast w przypadku separacji czy rozwodu małoletnie dzieci stron pozostają na ogół przy jednym z małżonków, który je utrzymuje. W takiej sytuacji na drugim małżonku (który nie sprawuje stałej opieki nad dziećmi) ciąży obowiązek udziału w kosztach ich utrzymania właśnie poprzez świadczenie alimentacyjne. W przypadku przeprowadzonego na drodze sądowej rozwodu czy separacji, sąd rozstrzyga kwestię władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi i najczęściej wówczas także w tym trybie orzeka o przyznaniu alimentów. 

Alimenty na małżonka

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie obowiązani są (każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych) przyczyniać się do zaspokajania potrzeb założonej przez siebie rodziny, w tym do zaspokajania potrzeb życiowych współmałżonka. Obowiązek ten może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci oraz na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. W sytuacji, gdy jeden z małżonków nie wywiązuje się z powyższego obowiązku, drugi małżonek może wystąpić do sądu z żądaniem, aby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przysługujące temu małżonkowi były całościowo albo w części wypłacane drugiemu małżonkowi. Z kolei kwestia alimentów na małżonka po rozwodzie uzależnione są od tego, w jaki sposób zostało rozwiązane małżeństwo – tzn. czy podczas rozwodu doszło do orzekanie o winie czy nie. W przypadku braku orzekania o winie małżonek może żądać alimentów właściwie jedynie w przypadku, gdy popadnie w niedostatek. Natomiast w sytuacji, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozwodu, drugi z małżonków może domagać się od niego zasądzenia alimentów, nawet gdy nie znajdzie się w niedostatku. Warunkiem jednak otrzymania alimentów jest wykazanie, że w związku z rozwodem pogorszyła się sytuacja materialna małżonka niewinnego. 

Wysokość świadczeń alimentacyjnych 

Wysokość świadczeń alimentacyjnych zależy od wielu czynników. W przypadku alimentów na dziecko sąd będzie kierował się zasadą, zgodnie z którą, dziecko ma prawo do poziomu życia zbliżonego do poziomu życia rodziców, co oznacza, że dziecku należy zapewnić podobny status materialny, jaki mają jego rodzice. Warto także dodać, że ani niskie dochody, ani status osoby bezrobotnej nie stanowią podstawy do zwolnienia ze świadczenia alimentacyjnego na małoletnie dzieci. Istotne jest także to, że wysokość zasądzonych alimentów może podlegać zmianie – zarówno w przypadku zmiany potrzeb dziecka, jak i w przypadku znaczącego pogorszenia się poziomu życia osoby świadczącej alimenty. 

Podwyższenie lub obniżenie alimentów 

Jak wspomniano wcześniej, ustalona pierwotnie wysokość świadczenia alimentacyjnego może ulegać zmianom. O wyższe alimenty można się starać w sytuacji, gdy przykładowo koszty utrzymania dziecka wzrosły (np. dziecko rozpoczęło nauko w szkole lub gdy w związku z chorobą dziecka pojawia się konieczność zakupu leków, wizyt u lekarzy, rehabilitacji, itd.). Orzecznictwo polskich sądów wskazuje również na to, że o podwyższenie kwoty świadczenia alimentacyjnego można wystąpić także wtedy, gdy sytuacja materialna rodzica świadczącego alimenty uległa znaczącej poprawie.  Z kolei obniżenie alimentów możliwe jest najczęściej w przypadku pogorszenia się sytuacji materialnej zobowiązanego lub poprawa sytuacji materialnej uprawnionego. W obu przypadkach konieczne jest złożenie właściwego wniosku do sądu wraz z dokumentami uzasadniającymi jego treść. 

Sprawy alimentacyjne – co robić? 

W przypadku konieczności udziału w sprawie alimentacyjnej warto skorzystać z porady doświadczonego prawnika, który nie tylko sporządzi we właściwy sposób pozew / odpowiedź na pozew, ale także pomoże ustalić właściwą strategię procesową pozwalającą na uzyskanie jak najkorzystniejszego dla klienta wyroku. Warto dodać, że w przypadku braku płatności alimentów mogą być one egzekwowane przez komornika. 

Adwokat Wrocław – alimenty  

Z pomocy doświadczonego prawnika warto skorzystać w szczególności wtedy, gdy zależy nam na uzyskaniu wysokiego świadczenia alimentacyjnego lub odwrotnie – chcemy je obniżyć z uwagi na swoją sytuację finansową lub życiową. Do spraw cechujących się wysokim stopniem złożoności zaliczyć należy także sytuacje, w których jedna ze stron odmawia uiszczania zasądzonej kwoty alimentacyjnej lub jeśli sprawa alimentacyjna dotyczy małżonków po rozwodzie lub separacji. Warto mieć na uwadze, że dobrze napisany i uzasadniony pozew o alimenty z pewnością zwiększa szanse na uzyskania odpowiednich alimentów.