Apelacja od wyroku

Apelacja od wyroku w sprawie cywilnej

Od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji. Apelację od wyroku Sądu Rejonowego rozpoznaje Sąd Okręgowy, a od wyroku Sądu Okręgowego jako sądu pierwszej instancji – Sąd Apelacyjny. Apelacja przysługuje stronom postępowania; wnosi się do ją sądu, który wydał zaskarżony wyrok. Termin na wniesienie apelacji wynosi dwa tygodnie od doręczenia stronie chcącej wnieść apelację wyroku z uzasadnieniem. Jeśli strona postępowania chciałaby uzyskać uzasadnienie wyroku, powinna złożyć w sądzie, który go wydał, wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia sentencji tego wyroku. Po jego otrzymaniu strona postępowania ma jeszcze dwa tygodnie na wniesienie apelacji. Jeżeli natomiast strona nie zgłosiła wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji wyroku, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do zgłoszenia takiego wniosku. Termin na złożenie apelacji jest zachowany także wtedy, gdy przed jego upływem strona wniosła apelację do sądu drugiej instancji. W takim wypadku sąd ten niezwłocznie prześle apelację do sądu, który wydał zaskarżony wyrok.

Wymogi sporządzanej apelacji – sprawy cywilne

Zgodnie z art. 368 § 1 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:

• oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części;
• zwięzłe przedstawienie zarzutów;
• uzasadnienie zarzutów;
• powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów lub dowodów;
• wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.

W zarzutach co do podstawy faktycznej rozstrzygnięcia należy wskazać fakty ustalone przez sąd pierwszej instancji niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy lub istotne dla rozstrzygnięcia fakty nieustalone przez sąd pierwszej instancji. Z kolei powołując nowe fakty lub dowody, należy uprawdopodobnić, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo potrzeba ich powołania wynikła później. Ponadto w sprawach o prawa majątkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia. Wymogami formalnymi apelacji, które nie są ujęte w art. 368 k.p.c., a wynikają z pozostałych przepisów ustawy, są w szczególności:

• oznaczenie sądu, do którego apelacja jest skierowana (tj. sądu drugiej instancji);
• własnoręczne podpisanie apelacji;
• wymienienie załączników do apelacji, obejmujące wszystkie dokumenty składane wraz z nią;
• złożenie odpowiedniej ilości odpisów apelacji wraz z załącznikami do niej w celu umożliwienia sądowi doręczenia ich pozostałym stronom.

Apelacja od wyroku w sprawie karnej

Od orzeczenia w sprawie karnej wydanego w pierwszej instancji przysługuje środek odwoławczy stronom oraz innym osobom wskazanym w przepisach ustawy. Orzeczenie można zaskarżyć w całości lub w części, możliwe jest także zaskarżenie samego uzasadnienia orzeczenia. Co istotne jednak, odwołujący się może zaskarżyć jedynie rozstrzygnięcia lub ustalenia naruszające jego prawa lub szkodzące jego interesom, przy czym ograniczenie to nie dotyczy oskarżyciela publicznego (np. prokuratora). Oskarżyciel publiczny ma bowiem prawo wnieść środek odwoławczy także na korzyść oskarżonego.

Wymogi sporządzanej apelacji – sprawy karne

Apelację karną – podobnie jak w przypadku apelacji w sprawie cywilnej – wnosi się na piśmie do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie. Strona może złożyć pisemną odpowiedź na środek odwoławczy. Od wyroku sądu pierwszej instancji stronom, a pokrzywdzonemu od wyroku warunkowo umarzającego postępowanie wydanego na posiedzeniu przysługuje apelacja, chyba że ustawa stanowi inaczej. O uprawnieniu do złożenia wniosku o wyznaczenie obrońcy w celu sporządzenia apelacji oraz o możliwości obciążenia wnioskującego kosztami wyznaczenia takiego obrońcy należy oskarżonego nieposiadającego obrońcy ponownie pouczyć przy ogłoszeniu lub doręczeniu wyroku, niezależnie od udzielonego pouczenia. Procedurę tę stosuje się odpowiednio w stosunku do pokrzywdzonego w wypadku wydania na posiedzeniu wyroku warunkowo umarzającego postępowanie, a także w stosunku do oskarżyciela posiłkowego i oskarżyciela prywatnego. Termin do wniesienia apelacji wynosi 14 dni i biegnie dla każdego uprawnionego od daty doręczenia mu wyroku z uzasadnieniem. Apelacja wniesiona przed upływem terminu złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wywołuje skutki określone w art. 422 k.p.k. i podlega rozpoznaniu; apelację taką można uzupełnić w terminie wskazanym wyżej.