Poświadczenie dziedziczenia

W akcie poświadczenia dziedziczenia znajdują się m. in. następujące informacje:

• dane spadkodawcy
• wskazanie spadkobierców, którym spadek przypadł
• tytuł powołania do spadku i wysokość udziałów w spadku
• określenie sposobu przyjęcia spadku
• wskazanie osób wobec, których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne

Kiedy można sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia

Zanim notariusz przystąpi do sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia – sporządza on protokół dziedziczenia.

W sporządzanym przez notariusza protokole zamieszcza się przede wszystkim następujące informacje:

• zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział w spisywaniu protokołu
• oświadczenie o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączyłyby innych spadkobierców lub dziedziczyły z nimi
• oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów
• oświadczenie, że w odniesieniu do spadku nie zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i toczy się takie postępowanie, ani nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia

Przypadki, w których notariusz odmówi poświadczenia dziedziczenia:

• w stosunku do spadku został sporządzony już akt poświadczenia dziedziczenia lub zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku
• w toku sporządzania protokołu ujawnią się okoliczności wskazujące, że podczas jego sporządzania nie były obecne wszystkie osoby, które mogą być spadkobiercami (lub też osoby wobec, których spadkodawca uczynił zapis windykacyjny)
• gdy istnieją inne testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone
• w sprawie brak jest jurysdykcji krajowej

Poświadczenie dziedziczenia – procedura

Wydanie aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza przebiega następująco:

• W pierwszej kolejności w siedzibie kancelarii notarialnej stawić powinny się osoby, którym przypada spadek
• W obecności spadkobierców notariusz przystępuje do sporządzenia protokołu (opisanego w poprzednim punkcie)
• Po spisaniu protokołu notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia
• Notariusz dokonuje wpisu niezwłocznie po sporządzeniu aktu do Rejestru Spadkowego

Ażeby notariusz dokonał poświadczenia dziedziczenia, nie może być wątpliwości co do:

• istnienia jurysdykcji krajowej
• treści właściwego prawa obcego (jeśli jego zastosowanie ma miejsce w sprawie)
• osoby spadkobiercy
• wysokości udziałów w spadku
• co do osoby na rzecz, której spadkodawca uczynił zapis windykacyjny (jeśli taki zapis uczynił)
• co do przedmiotu zapisu windykacyjnego (jeśli taki zapis uczynił)

Poświadczenie dziedziczenia – pomoc adwokata

Pomoc adwokata warto rozważyć w wypadku, gdy z różnych przyczyn wydanie aktu poświadczenia dziedziczenia nie jest możliwe np. spadkobiercy nie są zgodni co do żądania poświadczenia dziedziczenia, nieznane są dane jednego ze spadkobierców itp.

W przypadku, gdy notariusz odmówi wydania aktu poświadczenia dziedziczenia spadkobiercy skorzystać mogą z drogi sadowej. Sąd kończąc postępowanie wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Wskazać jednak należy, że postępowanie to ma na celu jedynie określenie kręgu uprawnionych spadkobierców i ich udziałów w spadku. Sąd w opisanym postępowaniu nie dokonuje podziału spadku.

Dokonać działu spadku można poprzez zawartą między spadkobiercami umowę lub składając wniosek o dział spadku do właściwego sądu.

W razie braku zgodności między spadkobiercami liczyć należy się z tym, że postępowanie spadkowe przed sądem może wiązać się z wieloma trudnościami i komplikacjami dot. ustalenia kręgu uprawnionych spadkobierców, czy następnie w przedmiocie dokonania działu spadku.

Pomoc adwokata w postępowaniu spadkowym to przede wszystkim:

• zabezpieczenie interesów
• większa przejrzystość i zrozumienie postępowania spadkowego
• odciążenie od wielu czynności formalnych, w tym sporządzania pism procesowych

Dokumenty wymagane do uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia:

Ażeby notariusz mógł wydać akt poświadczenia dziedziczenia potrzebne będą następujące dokumenty:

• odpis aktu zgonu spadkodawcy
• odpisy aktów stanu cywilnego powołanych do spadku z ustawy
• projekt protokołu dziedziczenia wraz z oświadczeniami o wyrażeniu zgody na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego projektem – o ile zostały sporządzone lub spisane
• inne dokumenty, które mogą mieć wpływ na ustalenie praw do spadku

Ponadto przed wydaniem aktu poświadczenia dziedziczenia, notariusz jest uprawniony, ażeby zwrócić się do organów administracji publicznej o udzielenie informacji lub wydanie dokumentów, które mogą stanowić istotny dowód dla ustaleń dotyczących sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia,

Poświadczenie dziedziczenia – koszt

W sprawach o poświadczenie dziedziczenia przed notariuszem należy liczyć się z następującymi kosztami taksy notarialnej:

• Za sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, uzupełniającego aktu poświadczenia dziedziczenia w zakresie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne – 50 zł
• Za sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia testamentowego z zapisem windykacyjnym – 100 zł
• Za sporządzenie protokołu dziedziczenia – 100 zł
• Za czynności dotyczące europejskiego poświadczenia spadkowego – 400 zł
• Za sporządzenie projektu protokołu dziedziczenia- 100 zł
• Za sporządzenie protokołu obejmującego oświadczenie o wyrażeniu zgody na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego projektem – 50 zł
• Za sporządzenie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu- 50 zł
• za sporządzenie zaświadczenia o powołaniu wykonawcy testamentu – 30 zł

Europejskie poświadczenie dziedziczenia

Europejskie poświadczenie dziedziczenia może wydać notariusz lub sąd.

Europejskie poświadczenie dziedziczenia służy spadkobiercom, zapisobiercom z bezpośrednimi prawami do spadku, wykonawcom testamentów oraz ich zarządcom do wykazania w innym państwie członkowskim swojego statusu oraz praw im przysługujących  w państwie członkowskim UE.

Europejskie poświadczenie dziedziczenia wykorzystuje się przede wszystkim do wykazania:

• przyznania uprawnionym konkretnego składnika majątku stanowiącego część spadku
• statusu lub praw każdego uprawnionego, a także ich udziałów w spadku
• uprawnień osób wymienionych w poświadczeniu dziedziczenia

Europejskie poświadczenie dziedziczenia rodzi skutki we wszystkich (z wyjątkiem Danii i Irlandii)  państwach członkowskich.

Ażeby uzyskać europejski akt poświadczenia dziedziczenia, w pierwszej kolejności należy posiadać odpowiedni dokument krajowy poświadczający dziedziczenie, czyli:

• akt poświadczenia dziedziczenia wydawany przez notariusza

albo

• postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku wydawane przez sąd