Zatrzymanie prawa jazdy

Kiedy policja może zatrzymać prawo jazdy?

Policjant może zatrzymać prawo jazdy w następujących wypadkach:

• uzasadnionego podejrzenie, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu;
• gdy upłynął termin ważności prawa jazdy;
• przekroczenia przez kierującego pojazdem 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od wydania skierowania na kurs reedukacyjny;
• przekroczenie przez kierującego pojazdem w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy 20 punktów karnych lub stwierdzenia, że w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy popełnił on przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub trzy określone wykroczenia;
• stwierdzenia braku dokumentu potwierdzającego zainstalowanie blokady alkoholowej lub braku zaświadczenia o kalibracji takiej blokady lub niewyposażenia w blokadę alkoholową mimo konieczności
• popełnienie trzech wykroczeń lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w okresie dwóch lat od uzyskania prawa jazdy
• kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym
• przewożenia liczby osób przekraczającą liczbę miejsc przewidzianych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu
• uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów;
• wbrew obowiązkowi nie kierowca nie rejestrował na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi
  1. używając cudzej karty kierowcy, używając co najmniej dwóch własnych kart kierowcy, używającej cudzej wykresówki, używając jednocześnie kilku wykresówek
  2. korzystając z niedozwolonego urządzenia, przedmiotu lub zmienionego oprogramowania umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf
  3. jeżeli tachograf został odłączony.

Zatrzymanie prawa jazdy za punkty

Kierowca, który kierując pojazdem narusza przepisy ruchu drogowego, które są stwierdzone mandatem karnym, prawomocnym wyrokiem sądu lub orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym otrzymuje punkty karne w adekwatnej do naruszenia wysokości.

Punkty karne wydawane są w skali od 1 do 15. W wypadku, gdy kierujący dopuści się kilku naruszeń  jednocześnie punkty sumuje się, suma punktów nie może wówczas przekroczyć 15.

W praktyce prawo jazdy „za punkty” zatrzymywane jest w momencie zatrzymania w związku z naruszeniem przepisów ruchu drogowego skutkujących przekroczeniem 24 punktów (lub 20 w wypadku kierowcy z uprawnieniami poniżej 1 roku).

W momencie zatrzymania prawa jazdy policjant zobowiązany jest do wprowadzeniu informacji do centralnej ewidencji kierowców niezwłocznie.

Kierowca, którego prawo jazdy zostało zatrzymane wskutek przekroczenia ilości dopuszczalnych punktów powinien:

• odbyć badanie psychologiczne w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwskazań do kierowania pojazdem;
• ukończyć kurs reedukacyjny w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.

W razie ponownego przekroczenia liczby 24 punktów karnych w okresie 5 lat od zatrzymania prawa jazdy starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami.

Zatrzymanie prawa jazdy za jazdę pod wpływem alkoholu

Prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu wiązać może się nie tylko z zatrzymaniem prawa jazdy, ale również może wypełniać znamiona przestępstwa określonego w art. 178a §1  k.k. W sytuacji podejrzenia popełnienia przestępstwa zostanie wydane postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy w terminie 14 dni od otrzymania przez organ informacji o zatrzymaniu prawa jazdy (lub otrzymania prawa jazdy). Takie postanowienie wydaje:

• Prokurator – w toku postępowania przygotowawczego lub sąd po przekazaniu sprawy do sadu
• w wypadku popełnienia wykroczenia – sąd właściwy do rozpoznania sprawy o wykroczenie

Na powyższe postanowienie przysługuje środek odwoławczy w postaci zażalenia.

Do kwalifikacji, czy kierowca popełnił przestępstwo należy uwzględnić:

• ilość alkoholu we krwi przekraczającą 0,5 promila

lub

• zawartość alkoholu w 1 dm³ wydychanego powietrza przekraczającą 0,25 mg

Kierowca, którego prawo jazdy zostało zatrzymane wskutek jazdy pod wpływem alkoholu celem odzyskania dokumentu będzie musiał wykonać następujące czynności:

• odbyć badanie psychologiczne przeprowadzane w celu istnienia przeciwskazań do kierowania pojazdem;
• poddać się badaniu lekarskiemu;
• ukończyć kurs reedukacyjny w zakresie problematyki przeciwalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii.

O obowiązku poddania się wyżej opisanym czynnościom z urzędu zawiadamia starosta.

Zatrzymanie prawa jazdy- na jak długo?

W przypadku zatrzymania prawa jazdy z niżej wymienionych powodów, starosta dokonuje jego zatrzymania w drodze decyzji administracyjnej na okres 3 miesięcy:

• przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h
• przewożenie większej ilości osób niż przewidziana w dowodzie rejestracyjnym pojazdu
• pojazdów wyposażonych w tachograf- złamaniu obowiązku rejestracji za pomocą tachografu wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi, używając cudzej karty kierowcy lub co najmniej dwóch własnych, używając cudzej wykresówki lub jednocześnie kilku wykresówek, korzystając z niedozwolonego urządzenia umożliwiającego lub powodującego przerabianie danych.

Prawo do prowadzenia pojazdów mechanicznych może być jednak ograniczone na jeszcze dłuższy okres, w przypadku popełnienia przestępstwa przeciwko  bezpieczeństwu i komunikacji– od roku do 15 lat w następujących przypadkach:

• popełnienia przestępstwa polegającego na nie zatrzymaniu pojazdu mechanicznego do kontroli pomimo użycia przez służby sygnałów świetlnych i dźwiękowych;
• prowadząc pojazd mechaniczny nie stosując się do decyzji o cofnięciu uprawnień do prowadzenia pojazdów;
• niezastosowania się do orzeczenia sądu dotyczącego zakazu prowadzenia pojazdów

W przypadku popełnienia poważniejszych przestępstw, sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy od 3 lat.  Sąd zastosuje surowszy środek karny w następujących sytuacjach:

• gdy kierowca w czasie popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego;
• zbiegł z miejsca zdarzenia (lub po jego wydarzeniu) katastrofy w komunikacji, sprowadzenia katastrofy w komunikacji lub w razie wypadku drogowego.

Zatrzymanie prawa jazdy a cofnięcie uprawnień

Zatrzymania prawa jazdy dokonuje przede wszystkim policjant w sytuacjach określonych przepisami lub w razie wystąpienia kolizji albo wypadku, gdy poweźmie uzasadnione podejrzenie o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia wskutek, którego sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Cofnięcie uprawnień następuje w drodze decyzji administracyjnej i nastąpić może po zatrzymaniu prawa jazdy lub niezależnie od jego zatrzymania.

Cofnąć uprawnienia do prowadzenia pojazdów może starosta, w drodze decyzji administracyjnej m.in. w poniższych przypadkach:

• istnienia przeciwskazań zdrowotnych kierowania pojazdem (na podstawie orzeczenia lekarskiego)
• istnienia przeciwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem (na podstawie orzeczenia psychologicznego)
• utraty kwalifikacji na podstawie wyniku egzaminu państwowego
• niezgłoszenia się na egzamin przez osobę ubiegającą się o zwrot zatrzymanego prawa jazdy
• ponownego przekroczenia liczby 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od ostatniego zatrzymania prawa jazdy
• popełnienia w okresie próby (pierwszych dwóch lat posiadania uprawnień) trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
• orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów

Przywrócenie uprawnień następuje po ustaniu przyczyn, które stanowiły powód cofnięcia uprawnień. Gdy jednak od cofnięcia uprawnień upłynął ponad rok, a cofnięcie wynikało z zakazu prowadzenia pojazdów na okres dłuższy niż rok należy spełnić dodatkowy warunek polegający na uzyskaniu pozytywnego wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji.

Odwołanie od zatrzymania prawa jazdy

W związku z zatrzymaniem prawa jazdy prokurator lub sąd wyda postanowienie o jego zatrzymaniu. Na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy przysługuje środek zaskarżenia w formie zażalenia. W wypadku, gdy organ nie wyda postanowienia o zatrzymaniu prawa jazdy, zobligowany jest do wydania postanowienia o zwrocie prawa jazdy.

W przedmiocie wydanej przez starostę decyzji o zatrzymania prawa jazdy lub cofnięciu uprawnień można złożyć odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO) w terminie 14 dni. W treści odwołania należy właściwie uzasadnić brak podstaw do zatrzymania prawa jazdy, okoliczności faktyczne zdarzenia, a także w razie potrzeby załączyć dowody potwierdzające zasadność odwołania.

Policja zatrzymała moje prawo jazdy – co robić?

Przede wszystkim, gdy policjant decyduje się na zatrzymanie prawa jazdy należy poddać się stosowanym przez niego czynnościom i ich nie utrudniać, aby nie narazić się na dodatkową odpowiedzialność z tym związaną. Policjant zatrzymując prawo jazdy wyda pokwitowanie na podstawie, którego kierujący będzie mógł prowadzić pojazd w ciągu 7 dni.

Z uwagi na krótki termin do złożenia odwołania od zatrzymania prawa jazdy warto rozważyć skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej. Adwokat dokona odpowiedniej analizy, czy zatrzymanie prawa jazdy nastąpiło zgodnie z obowiązującymi przepisami, czy zastosowanie zatrzymania dokumentu nie stanowiło nadużycie interpretacji obowiązującego prawa przez funkcjonariusza itp.

Zatrzymanie prawa jazdy może bowiem stanowić początek kolejnych działań podejmowanych przez różne organy (np. w związku z prowadzeniem w stanie nietrzeźwości). Dlatego warto skorzystać z merytorycznego wsparcia prawnego, które zapewni zwiększony komfort w trakcie nadchodzących postępowań związanych z zatrzymaniem prawa jazdy.